Özellikle silajlarda aflatoksin artışı ciddi sorunlara neden olmaktadır
Son günlerde havaların nemli olması yemlerde aflatoksin artışını müsait hale getirmiştir. Özellikle silajlarda aflatoksin artışı ciddi sorunlara neden olmaktadır. Hayvancılık Dairesi mühendis ve teknik elemanları en kısa sürede aflatoksin görülen çiftliği ziyaret etmektedir. Çiftlik ziyaretinde gerekli yem numunesi alınıp, aflatoksin ile ilgili teknik bilgi hayvan üreticisine verilmektedir.
Aflatoksinler, gıdalar ve yemlerin üzerinde veya içinde bulunan Aspergillus flavus veya Aspergillus parasiticus mantarları tarafından üretilen küf zehirleridir.
Aflatoksin oluşumunda nem, sıcaklık, depolama, havalandırma, böcek ve fare istilası ve hasat sırasındaki mekanik kayıplar en önemli faktörler arasında yer alırlar . Özellikle yemlerin depolandığı yerlerde nemin yoğunlaşması, çatıdan suların sızması ve yem maddelerinin bu olumsuz koşullarda uzun süreli depolanması küf gelişimi ve buna bağlı olarak aflatoksin oluşumunu artırır. Ayrıca kaba yem balyalarının açıkta bırakılması aflatoksin oluşumunu hızlandırır. Böceklerin ve farelerin yemlere zarar vermesi sonucunda meydana gelen kızışma aflatoksin üretiminini artırır. Sütte aflatoksin, hayvanı küflü yem (dane yem, kuruot, sap-saman) ile besleyince oluşur. Aflatoksinle bulaşmış yemler çiftlik hayvanlarına yedirildiğinde tüm aflatoksinlerin en aktif ve en toksik olanı aflatoksin B1 (AFB1) hayvanın bünyesinde metabolizma sonucu aflatoksin M1 formuna dönüşüp, süt ve süt ürünlerine geçebilmektedir. Sütün peynir yapılması halinde ise, sütte bulunan aflatoksin M1 (AFM1) miktarı (ortamdan su uzaklaştırıldığı için) genellikle peynirde 3-5 kat daha artmaktadır. Hijyenik olmayan sağım yerleri aflatoksin üretimini hızlandırır.
Aflatoksin Üretimini Azaltmak için Alınabilecek Önlemler
- Yemler, nemsiz ve iyi havalandırılmış koşullarda depolanmalı,
- Küflü yemler hayvanlara yedirilmemeli ,
- Böcek ve fare zararlarının önüne geçilmeli,
- Küf önleyiciler kullanarak aflatoksin üretimi azaltılmalı,
- Sağım yerleri ve süt depoları hijyenik olmalı.
Üreticilerimizin yukarıda belirtilen koşullara azami ölçüde uymaları, daha sağlıklı üretim yapabilmeleri ve ekonomik kayıbın önlenmesine yardımcı olacaktır.