Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, kaplumbağalar konusunda toplumda ve balıkçılarda farkındalık oluştuğunu, gelişen teknolojiyle zararların azaltılacağını, ortaya konan gayretle başarıya gidileceğini belirtti.
Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Derneği (SPOT), deniz kaplumbağalarını korumak amacıyla geliştirilen “Net Lights” teknolojisini Grand Pasha Otel’de düzenlenen basın toplantısında tanıttı. Basın toplantısına Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu’nun yanı sıra Kuzey Kıbrıs Turkcell ve dernek yetkilileri ile davetliler katıldı.
Özellikle balıkçılığın kaplumbağa yaşamı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı amaçlayan “Kıbrıs Hedef Dışı Av” projesinin ürünü olan “Net Lights” teknolojisiyle geliştirilen lambalar, kaplumbağaların ağlara yakalanma oranını azaltıyor.
ÇAVUŞOĞLU: “DOĞAYI KORUMAK İNSANIN GÖREVİ”
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu sosyal sorumluluk projesi nedeniyle dernek yetkililerine teşekkür ederek, KKTC devletini kurumsallaştırmak ve coğrafyayı gelecek nesillere taşımak gerektiğini belirtti.
Devlet olmanın tek şartının insana hizmet olmadığını, doğayı korumanın insanın görevi olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, dünyanın yaratıldığı gibi dengeleri korumanın önemini vurguladı.
Artan nüfus ve bazı mesleklerdeki kazanç hırsının dünyadaki dengeyi bozduğunu dile getiren Çavuşoğlu, atılan bu adımlarla ülkenin güzelliklerinin korunup, iyileştirilerek, gelecek nesillere bırakılabileceği görüşünü belirtti.
Farkındalık yaratma açısından organizasyonu çok kıymetli bulduğunu ifade eden Çavuşoğlu, her şeyi devletten beklememek gerektiğini dile getirdi.
Eğitim ve duyarlı kişilerin önünün açılmasıyla devlet adına, toplum adına çok güzel işler başarıldığının altını çizen Bakan Çavuşoğlu, kendilerinin görevinin de destek olmak olduğunu söyledi.
CUMHURBAŞKANI TATAR: “KAPLUMBAĞALAR KKTC TURİZMİNİN ARTI DEĞERİ
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar etkinlikte yaptığı konuşmada, duyarlıkları nedeniyle dernek ve Kuzey Kıbrıs Turkcell yetkililerine teşekkür ederek, 30 yıldır artarak süren çalışmaları takdir etti.
KKTC devletinin sivil toplum örgütleriyle, duyarlılık ortaya koyduğuna vurgu yapan Cumhurbaşkanı Tatar, sıkıntılara rağmen çalışmaların sürdürüldüğünü ve bunun ülkenin geleceği bakımından son derece önemli olduğunu kaydetti.
“Dünyanın en güzel yerlerinden bir tanesinde yaşıyoruz, doğasıyla, mavisiyle, yeşiliyle, tarihiyle, kültürüyle…” diyen Tatar, kaplumbağaların, KKTC turizminin artı değeri olduğunun altını çizdi.
Kaplumbağaları korumak için sahillerde yapılan çalışmalara işaret eden Cumhurbaşkanı Tatar, çalışmaları takdir ettiğini ifade etti ve başarılar diledi. Doğa ve çevrede sadece kaplumbağalar olmadığını ifade eden Tatar, küresel ısınma, karbondioksit atıkları gibi sorunlara dikkat çekerek, KKTC’de de atıkların ve bacalardan çıkan kara dumanların sona ermesi gerektiğini kaydetti.
“İş kaplumbağalarla bitmiyor” diyen Cumhurbaşkanı Tatar, ülkenin daha büyük hassasiyetle korunması gerektiğini söyledi. KKTC’de özellikle elektrik üretiminde bacalardan çıkan kara bulutların sona ermesi, en azından bir planın, programın ortaya çıkması gerektiğini ifade eden Tatar, doğayı, yeşili, maviyi korumanın önemini belirtti.
“Her şeyi devletten beklemek mümkün değildir” diyen Cumhurbaşkanı Tatar, sivil toplum örgütlerinin çalışmalarının önemine vurgu yaptı. Tatar ayrıca, iş birlikleri nedeniyle balıkçıları da tebrik ederek, soruna “Net Light” teknolojisiyle çare üretenleri tebrik etti. “Her balıkçının buna uyması lazım” vurgusu yapan Tatar, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nda yetkililerin duyarlılıklarıyla sorunun en aza indirgenmesi temennisini dile getirdi.
KÜÇÜKÖZDEMİR
Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü Murat Küçüközdemir de teknolojiyi kaplumbağalar için kullanmaktan mutluluk duyduğunu ifade ederek, 2022’de dünyayla yarışan bir altyapıyı KKTC’ye kazandırma ümidini dile getirdi. Murat Küçüközdemir, “Gönülden Bağlıyız” projesi kapsamında açıklanan 8 projeden bir tanesi olan kaplumbağalarla ilgili projede hedefledikleri maddi desteğin tamamını karşıladıklarını söyledi. Küçüközdemir, “Kaplumbağalarımızın hayatta kalması için bir nebze faydamız olursa ne mutlu bize” diyerek, bu projenin örnek olmasını diledi.
BETON
Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Damla Beton ise konuşmasında, geliştirdikleri “Net Lights” projesi ile ilgili bilgi verdi. Dünyada 7 çeşit deniz kaplumbağası olduğunu, ülkede bunlardan 3 tanesinin görüldüğünü dile getiren Beton, özellikle caretta ve yeşil kaplumbağaların ülkede üreyen türlerden olduğunu söyledi. Koruma çalışmalarını 30 yıldır Çevre Dairesi ile iş birliği içinde sürdürdüklerini dile getiren Beton, 1992 yılında 230 kadar olan yuvaların, günümüzde 1300’e çıktığını ifade etti.
100 kadar kaplumbağanın uydu vericisi ile izlendiğini, bunların pek çoğunun Afrika sahillerine kaçtığını anlatan Beton, az bir kısmının ise ülkede kaldığını söyledi. Ülkede yaşayan kaplumbağaların binlercesinin balıkçı ağlarına takılarak, boğulup öldüğünü ifade eden Beton, bunun balıkçıların suçu olmadığını, yanlışlıkla meydana geldiğini ve balıkçılar açısından da maddi kayıplara yol açtığını belirtti.
Kuzey Kıbrıs’ın dünyaya kaplumbağalarla tanıtıldığını dikkat çeken Damla Beton, “Onlar bizim denizlerimizin bahçıvanları gibi” dedi.
“LAMBALAR KAPLUMBAĞALARIN AĞLARA YAKALANMA ORANINI AZALTTI”
Yaptıkları denemelerden “Net Lights” teknolojisi ile geliştirilen lambaların yeşil kaplumbağaların ağlara yakalanma oranını yüzde 70, carettaların ise daha düşük seviyede azalttığını ifade eden Beton, Dipkarpaz’daki bir kısım balıkçıya lambaların dağıtımını yapmaya başladıklarını kaydetti. Damla Beton, Dipkarpaz bölgesinde bu uygulamayı yaygınlaştıracaklarını ancak amaçlarının tüm ülkeye yayılması olduğunu söyledi.
KEÇO
Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Kutlay Keço da, 1983 yılından bu yana faaliyette olduklarını belirterek, kaplumbağaların sadece karada değil denizde de korunması gerektiğini vurguladı.
Hayvancılık Dairesi ile iş birliğinde çalışmalar yaptıklarını anlatan Keço, bu süreçte balıkçılardan bilgi aldıklarını kaydetti.
Konuşmaların ardından “Balıkçı Hikayeleri” adlı fotoğraf sergisi gezildi.
(TAK- Afet İlban - Hüseyin Sayıl)